Bu makalemizde Jürgen Habermas Kimdir? Jürgen Habermas’ın Sosyolojiye Kattıkları Nelerdir? Jürgen Habermas’ın Eserleri Nelerdir? gibi sorulara cevap bulacaksınız. Jürgen Habermas ders notu niteliğinde de olan bu makalemiz hakkında yorum yapmayı unutmayın.
Başlıklar
Jürgen Habermas Kimdir?
Jürgen Habermas, gençliğinde Frankfurt Okulu’nun önde gelen isimlerinin öğrencisi oldu haliyle onların fikirleri Habermas üzerinde etki yarattı.
Çalışmaları her ne kadar dönüşüme uğrasa da ortak teması; kapitalizmin ve araçsal aklın eleştirisidir.
Hocaları gibi yani Adorno ve Horkheimer gibi bunları, insan birliğini özgürleştirici biçimlerini engelleyen bir güç olarak görür. Yine hocalarının aydınlara olan eleştirisini devam ettirir.Fakat bu eleştiriyi devam ettirirken de ‘’akıl’ı yeni şekillerde tanımlayarak Aydınlanma projesini kurtarma çabasına da girer.
Kamusal Alan Teorisi Nedir?
Jürgen Habermas, 18.yy boyunca felsefe, iktisat, polika vb. İlişkin temel sorunlar hakkındaki tartışmalardan ve entelektüel fikir paylaşımından oluşan aktif bir kamusal alanın var olduğunu ileri sürer. Bu etkinlik biçimsel polita üzerinde etkisi olan bir potansiyele sahipti. Kafeleri kamusal alan oluşumunda merkezi yerler olarak görür. İnsanlar bu kafelerde buluşur arkadaşları ile veya yabancılarla temel konuları tartışırlardı.
Habermas 19.yyda sanayi kapitalizmin yükselişiyle bazı şeylerin yanlış gittiğini fark eder. Kamusal alanın yerini burjuva birliğinin aldığını ileri sürer. Burjuva birliğinin, Kamusal alanı gasp etmesiyle birlikte bu alan belli bir sınıfın çıkarı için çalışmaya başlar.
Habermas, kitle iletişim araçlarının etkisi ve siyasetin geniş toplumsal hayattan kurumsal farklılaşması nedeniyle çağdaş dönemde kamusal alanın ortadan kaybolacağını belirtir. Kaybolma ile birlikte insanlar toplumu oluşturan konuşmacılardan ziyade konuşulan unsura dönüşürler.
Habermas’ın Kamusal Alan’ına eleştiri yapacak olursak ; kamusal alanın gerçekleştiği kafelere daha çok zengin ve eğitimli erkekler giderdi. İşçi sınıfı bu katılımından dışlanmıştır. Habermas’ın birleşik kamusal alan betimlemesi düşündürücüdür.
Bilgi ve İnsana Ait Çıkarlar
Jürgen Habermas olgunluk dönemi çalışması olan bu yapıtında, Frankfurt Okulu’nun pozitivizme ve doğal bilimlere yönelik saldırılarını genişletir. Onların yalnızca basit teknik sorunların çözümüne olanak sağladıklarını ve iyi bir toplumun doğasına ilişkin fikirlere yol açabilecek daha önemli soruların sorulmasında başarısız olduklarını savunur.
İletişimsel Eylem Kuramı Nedir?
Habermas sonraki çalışmalarında daha yenilikçi bir yaklaşım sergilemiştir. İletişimin insanın özgürlüğünü geliştirdiğine yönelik potansiyeline bakan Habermas,kamusal alan araştırması çerçevesinde yeni yeni gelişen konulara geri döner.
iletişimsel eylem kuramı adlı çalışması, sosyal bilimlerin dil kuramsal ele alınışı olarak değerlendirmektedir.
Habermas, akıl yeniden yeni bir biçimde tanımlanırsa, Aydınlanma Projesinin kurtarılabileceğini ileri sürer. Samimi bir şekilde karşılıklı anlayışa ulaşmak için girişimde bulunan insanların çarpıtılmamış eylemlerinden oluşan bir iletişimsel akıl ile çalışmamız gerektiğini savunur.
Jürgen Habermas’ın Başlıca Eserleri:
- 1962, “Kamusal Alanın Yapısal Dönüşümü”
- 1968, “Bilgi ve İlgi”
- 1968, “İdeoloji” Olarak Teknik ve Bilim
- 1970, “Sosyal Bilimlerin Mantığı Üzerine”
- 1971, “Toplum Kuramı ya da Sosyal Teknoloji. Sistem Araştırması Neye Yarar?”
- 1976, “Tarihsel Materyalizmin Yeniden İnşası Üzerine”
- 1981, “İletişimsel Eylem Kuramı”
- 1985, “Modernin Felsefî Söylemi”
- 1992, “Olgular ve Normlar”
